Ukrayna'da tahıl bilmecesi: Ukrayna lideri ve Rusya Dışişleri Bakanı'nın açıklamaları çelişki yarattı
İstanbul'da imzalanan tahıl anlaşmasından bir gün sonra Odessa Limanı'nın vurulmasının ardından hem Ukrayna hem de Rusya cephesinden açıklama geldi. Ukrayna lideri Zelenskiy, tahıl ihracatını engellemediklerini kanıtlamak için en kısa sürede ihracata yeniden başlayacaklarını belirtirken; Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov ise Odessa'da askeri tesisleri vurduklarını, tahıl ihracatına engel bir durumun olmadığını öne sürdü.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, "Ukrayna ekinlerinin limanlardan çıkışını engellemediğimizi tüm dünyaya kanıtlamak için tahıl ihracatına başlayacağız." dedi.
Devlet Başkanı Zelenskiy, Kiev'e gelen Guatemala Devlet Başkanı Alejandro Giammattei ile görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında, Ukrayna tarım ürünlerinin limanlardan sevkiyatına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Zelenskiy, Ukrayna tahılının sevkiyatına ilişkin soru üzerine, "Ukrayna ekinlerinin limanlardan çıkışını engellemediğimizi tüm dünyaya kanıtlamak için tahıl ihracatına başlayacağız." ifadesini kullandı.
Ukrayna Limanlar İdaresi, deniz yoluyla tahıl ve ilgili gıda ürünlerinin ihracatına yönelik Odessa, Çornomorsk ve Yujnıy limanlarının yeniden faaliyete geçmesi için hazırlıkların ve başvuruların başladığını bildirmişti.
Bir BM görevlisi de, Ukrayna'nın Karadeniz limanlarından tahıl ihraç edecek ilk gemilerin birkaç gün içinde hareket edebileceğini söyledi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın himayelerinde, 22 Temmuz'da İstanbul'da, Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler (BM) arasında "Tahıl ve Yiyecek Maddelerinin Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Girişimi Belgesi" imzalanmıştı.
RUSYA: BİR ENGEL YOK
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, İstanbul'da imzalanan anlaşmalar doğrultusunda Ukrayna tahılının sevk edilmesi için herhangi bir engelin olmadığını belirtti.
Eski Sovyetler Birliği ve Rusya Federasyonu tarihinde Kongo Cumhuriyeti'ne ilk Rus bakan olarak ziyaret gerçekleştiren Lavrov, Kongolu mevkidaşı Jean-Claude Gakosso ile görüşmelerinin ardından basın toplantısı düzenledi.
Rusya'nın 23 Temmuz'da Ukrayna'nın Odessa Limanı'na yönelik gerçekleştirdiği füze saldırısına değinen Lavrov, "Batılı ülkelerin olayla ilgili haberleri Rusya'ya karşı kullanmak için çarpıttığını" savundu.
Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler (BM) arasında "Tahıl ve Yiyecek Maddelerinin Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Girişimi Belgesi"nin 22 Temmuz'da İstanbul'da imzalandığına dikkati çeken Lavrov, şöyle konuştu:
"Bu anlaşmalar dahil Rusya'nın üstlendiği yükümlülüklerde, askeri altyapı ile diğer askeri hedefleri yok ederek özel askeri operasyona devam etmemizi yasaklayan hiçbir şey yok. Yüksek hassasiyetli silahla vurulan hedefler, Odessa Limanı'nın askeri bölümünde bulunuyordu. Buradaki hedef, Ukrayna Deniz Kuvvetlerinin askeri motorlu teknesi ile Harpoon gemisavar füzenin sevk edildiği mühimmat deposu idi. Bu füzeler, Rus Karadeniz Filosuna yönelik tehdit yaratmak için sevk edildi. Harpoon, artık bize tehdit oluşturmuyor."
Odessa Limanı'ndaki tahıl bölümünün askeri bölümden uzak mesafede olduğunu ifade eden Lavrov, "İstanbul'da imzalanan anlaşmalar doğrultusunda, tahılın alıcılara sevk edilmesi için herhangi bir engel yok ve yaratmadık." diye konuştu.
Batı'nın küresel ekonomide "kanunsuzluk" yarattığını belirten Lavrov, Kongo ile ekonomik ve ticari ilişkilerde bundan kaçınılması yönünde adımların atılması gerektiğini vurguladı.
Lavrov, Kongo'nun ileride Libyalılar arasında uzlaşma konusunda konferans düzenleme yönündeki girişimlerini memnuniyetle karşıladıklarını ve buna destek çıkacaklarını dile getirdi.
Kongo Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Gakosso da Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşa değinerek, "Başından beri bu sorun için saygı çerçevesinde müzakereler aracılığıyla çözüm arayışında bulunulmasından yanayız." dedi.
Gakosso, İstanbul'da imzalanan tahıl ile ilgili anlaşmayı memnuniyetle karşıladıklarını dile getirdi.
ABD ALTERNATİF ARAYIŞINDA
İstanbul'da imzalanan ve iki ülkenin de mutabakata vardığı tahıl anlaşması sonrası Rus ordusunun Ukrayna limanlarını abluka altına alması ve tahıl deposu olan ülkenin ihracat yapamaması sebebiyle dünya çapında yaşanan gıda krizinin çözümüne yönelik umut artarken, anlaşmanın imzalanmasından 1 gün sonra Rusya'nın Odessa Limanı'nı vurması; ABD'yi alternatif çözüm arayışına itmişti.
CNN televizyonuna konuşan USAID Yöneticisi Power, ABD'li yetkililerin, Ukraynalı muhataplarıyla anlaşmanın çökmesi durumunda tahıl ürünlerinin dışarıya çıkarılması için bir B planı üzerinde çalıştığını belirtti.